มะเร็งลำไส้ใหญ่

มะเร็งลำไส้ คือ มะเร็งอะไร

  • ลำไส้ใหญ่และทวารหนัก เป็นส่วนหนึ่งของระบบทางเดินอาหารมีลักษณะเป็นท่อยาว มีหน้าที่ดูดซึมนํ้าจากอาหารที่รับประทานเข้าไป และยังเป็นที่เก็บกากอาหารก่อนที่จะขับถ่ายออกจากร่างกายทางทวารหนัก

 

  • มะเร็งลำไส้ใหญ่ สามารถเกิดขึ้นได้กับทุกวัย โดยอาการเตือนที่มักปรากฏให้เห็นของผู้ป่วยโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่ เช่น อุจจาระมีเลือดปน น้ำหนักลด ลำไส้อักเสบเรื้อรัง เป็นต้น

 

  • ผู้ป่วยโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่ สามารถพบได้ในอายุ 50 ปีขึ้นไป ซึ่งกว่าผู้ป่วยส่วนใหญ่จะทราบว่าตนเองป่วยเป็นมะเร็งลำไส้ใหญ่ ก็มักพบในระยะที่เป็นมากแล้ว ซึ่งทำให้มีโอกาสเสี่ยงเสียชีวิตสูง ดังนั้น การตรวจคัดกรองเพื่อป้องกันโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่ หรือมาพบแพทย์ทันทีที่เริ่มมีอาการผิดปกติเป็นการป้องกันที่ดีที่สุด

 

  • โรคมะเร็งลำไส้ใหญ่ เป็นมะเร็งที่เกิดที่ลำไส้ส่วนปลายของระบบทางเดินอาหาร พบมากเป็นอันดับสามของมะเร็งทุกชนิดและเป็นสาเหตุการตายเป็นอันดับสองที่พบในประเทศไทย

สาเหตุก่อให้เกิดโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่

  1. การได้รับถ่ายทอดทางพันธุกรรม พ่อ แม่ หรือญาติพี่น้องและทายาทสายตรง
  2. มีประวัติพบเนื้องอก (Polyps) ในลำไส้ หากพบมากมีแนวโน้มเป็นมะเร็งลำไส้ใหญ่ 3. ผู้ป่วยที่มีภาวะลำไส้อักเสบเรื้อรัง
  3. ประวัติการเจ็บป่วยเดิมเช่นเคยเป็นมะเร็งรังไข่,มดลูก,เต้านมมีโอกาสเกิดมะเร็งลำไส้ใหญ่และทวารหนักได้
  4. ผู้ที่มีอายุมากกว่า 50 ปี
  5. การรับประทานอาหารที่มีไขมันสูง
  6. การรับประทานอาหารประเภทเนื้อสัตว์หรือประเภทเนื้อแดง ที่ผ่านการปรุงด้วยความร้อนนานๆ มากเกินไป
  7. การรับสารพิษเข้าสู่ร่างกายและมีการตกค้างที่ลำไส้ มักพบสารพิษในอาหารประเภท ปิ้ง ย่าง อาหารหมักดอง และ สารเคมีจากผักที่ไม่สะอาด
  8. ผู้ที่มีประวัติดื่มสุราหรือสูบบุหรี่
  9. ผู้ที่เป็นโรคอ้วน โดยเฉพาะผู้ที่มีค่าดัชนีมวลกายเกินมาตรฐาน (มากกว่า 25 หรือมีรอบเอวมากกว่า 36 นิ้ว)

 

การป้องกันโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่

  • การค้นหามะเร็งควรเริ่มทำตั้งแต่อายุ 50 ปี ขึ้นไปในคนปกติ คนที่มีโอกาสเสี่ยงครอบครัวเคยมีประวัติเป็นมะเร็งควรทำการตั้งแต่อายุ 40 ปี ขึ้นไป
  • ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ รับประทานอาหารที่มีกากใย เช่น ผัก ผลไม้ หลีกเลี่ยงอาหารที่มีไขมันสูง

มะเร็งลำไส้อาการ เป็นอย่างไร

  1. ท้องอืด ท้องผูกหรือท้องเสียสลับกับท้องผูก
  2. มีเลือดปนมาในอุจจาระ
  3. มีเลือดออกทางทวารหนัก
  4. อุจจาระมีขนาดเล็กหรือบางลง
  5. อาการจุกเสียด แน่น หรือปวดท้องบ่อยๆ
  6. ซีด อ่อนเพลีย น้ำหนักลดลงโดยไม่ทราบสาเหตุ
  7. อาจคลำได้ก้อนในช่องท้องมักพบด้านขวาตอนล่าง
  8. ปวดเบ่งบริเวณทวารหนักคล้ายปวดอุจจาระตลอดเวลา
  9. ไม่มีอาการ

โรคมะเร็งลำไส้ใหญ่ มีกี่ระยะ

  • ระยะที่ 1 มะเร็งที่จำกัดอยู่ภายในของผนังลำไส้ใหญ่
  • ระยะที่ 2 เกิดการลุกลามออกนอกผนังลำไส้ใหญ่ในบริเวณใกล้เคียง
  • ระยะที่ 3 มะเร็งลุกลามออกไปที่ต่อมน้ำเหลืองบริเวณใกล้เคียง
  • ระยะที่ 4 มีการลามแพร่กระจายไปยังอวัยวะข้างเคียงต่างๆ ของร่างกาย เช่น ปอด ตับ เป็นต้น

วิธีการคัดกรองโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่ในระยะแรก

  • การตรวจโดยการส่องกล้อง Sigmoidscopy และColonoscopy
  • การเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ลำไส้ใหญ่ (CT-Colonography)
  • การเอกซเรย์ลำไส้ใหญ่โดยใส่แป้งเข้าทางทวารหนัก (Barium enema)
  • การตรวจหาเลือดในอุจจาระ 2 ครั้งต่อปี

วิธีการรักษาโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่

  1. การผ่าตัด เป็นวิธีที่ดีที่สุดหลังจากแพทย์ได้พบว่ามีชิ้นเนื้อในลำไส้จากการตรวจด้วยวิธีส่องกล้องทางทวาร และมีความจำเป็นต้องผ่าตัด
  2. การรักษาด้วยยาเคมีบำบัด (Chemotherapy)
  3. การฉายแสง (รังสีรักษา)

 

มะเร็งลำไส้รักษาหายไหม

  • มะเร็งลำไส้ใหญ่ มีโอกาสการรักษาอละพยากรณ์โรคดีกว่ามะเร็งตับ และมะเร็งปอด โดยเฉพาะ ถ้าหากเราพบมะเร็งลำไส้ใหญ่ในระยะที่ 1 ที่ 2 เป้าหมายในการรักษา คือการหายขาด กรณีที่เป็นเป็นระยะที่ 3 หรือ ระยะที่ 4 โอกาสหายขาดก็จะน้อยลงไป

การเตรียมตัวตรวจโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่

  • ผู้เข้ารับการตรวจจะต้องเตรียมตัวโดยการรับประทานอาหารที่มีกากใยน้อยและยาระบาย 1-2 วันก่อนตรวจ ระหว่างทำได้รับยาสลบและยาระงับปวด ใช้เวลาส่องกล้องประมาณ 30-60 นาที หลังทำอาจมีอาการมึนงงจากยาสลบและอาจมีอาการอืดแน่นท้องได้เล็กน้อย