มะเร็งลำไส้ คือ มะเร็งอะไร
- ลำไส้ใหญ่และทวารหนัก เป็นส่วนหนึ่งของระบบทางเดินอาหารมีลักษณะเป็นท่อยาว มีหน้าที่ดูดซึมนํ้าจากอาหารที่รับประทานเข้าไป และยังเป็นที่เก็บกากอาหารก่อนที่จะขับถ่ายออกจากร่างกายทางทวารหนัก
- มะเร็งลำไส้ใหญ่ สามารถเกิดขึ้นได้กับทุกวัย โดยอาการเตือนที่มักปรากฏให้เห็นของผู้ป่วยโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่ เช่น อุจจาระมีเลือดปน น้ำหนักลด ลำไส้อักเสบเรื้อรัง เป็นต้น
- ผู้ป่วยโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่ สามารถพบได้ในอายุ 50 ปีขึ้นไป ซึ่งกว่าผู้ป่วยส่วนใหญ่จะทราบว่าตนเองป่วยเป็นมะเร็งลำไส้ใหญ่ ก็มักพบในระยะที่เป็นมากแล้ว ซึ่งทำให้มีโอกาสเสี่ยงเสียชีวิตสูง ดังนั้น การตรวจคัดกรองเพื่อป้องกันโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่ หรือมาพบแพทย์ทันทีที่เริ่มมีอาการผิดปกติเป็นการป้องกันที่ดีที่สุด
- โรคมะเร็งลำไส้ใหญ่ เป็นมะเร็งที่เกิดที่ลำไส้ส่วนปลายของระบบทางเดินอาหาร พบมากเป็นอันดับสามของมะเร็งทุกชนิดและเป็นสาเหตุการตายเป็นอันดับสองที่พบในประเทศไทย
สาเหตุก่อให้เกิดโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่
- การได้รับถ่ายทอดทางพันธุกรรม พ่อ แม่ หรือญาติพี่น้องและทายาทสายตรง
- มีประวัติพบเนื้องอก (Polyps) ในลำไส้ หากพบมากมีแนวโน้มเป็นมะเร็งลำไส้ใหญ่ 3. ผู้ป่วยที่มีภาวะลำไส้อักเสบเรื้อรัง
- ประวัติการเจ็บป่วยเดิมเช่นเคยเป็นมะเร็งรังไข่,มดลูก,เต้านมมีโอกาสเกิดมะเร็งลำไส้ใหญ่และทวารหนักได้
- ผู้ที่มีอายุมากกว่า 50 ปี
- การรับประทานอาหารที่มีไขมันสูง
- การรับประทานอาหารประเภทเนื้อสัตว์หรือประเภทเนื้อแดง ที่ผ่านการปรุงด้วยความร้อนนานๆ มากเกินไป
- การรับสารพิษเข้าสู่ร่างกายและมีการตกค้างที่ลำไส้ มักพบสารพิษในอาหารประเภท ปิ้ง ย่าง อาหารหมักดอง และ สารเคมีจากผักที่ไม่สะอาด
- ผู้ที่มีประวัติดื่มสุราหรือสูบบุหรี่
- ผู้ที่เป็นโรคอ้วน โดยเฉพาะผู้ที่มีค่าดัชนีมวลกายเกินมาตรฐาน (มากกว่า 25 หรือมีรอบเอวมากกว่า 36 นิ้ว)
การป้องกันโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่
- การค้นหามะเร็งควรเริ่มทำตั้งแต่อายุ 50 ปี ขึ้นไปในคนปกติ คนที่มีโอกาสเสี่ยงครอบครัวเคยมีประวัติเป็นมะเร็งควรทำการตั้งแต่อายุ 40 ปี ขึ้นไป
- ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ รับประทานอาหารที่มีกากใย เช่น ผัก ผลไม้ หลีกเลี่ยงอาหารที่มีไขมันสูง
มะเร็งลำไส้อาการ เป็นอย่างไร
- ท้องอืด ท้องผูกหรือท้องเสียสลับกับท้องผูก
- มีเลือดปนมาในอุจจาระ
- มีเลือดออกทางทวารหนัก
- อุจจาระมีขนาดเล็กหรือบางลง
- อาการจุกเสียด แน่น หรือปวดท้องบ่อยๆ
- ซีด อ่อนเพลีย น้ำหนักลดลงโดยไม่ทราบสาเหตุ
- อาจคลำได้ก้อนในช่องท้องมักพบด้านขวาตอนล่าง
- ปวดเบ่งบริเวณทวารหนักคล้ายปวดอุจจาระตลอดเวลา
- ไม่มีอาการ
โรคมะเร็งลำไส้ใหญ่ มีกี่ระยะ
- ระยะที่ 1 มะเร็งที่จำกัดอยู่ภายในของผนังลำไส้ใหญ่
- ระยะที่ 2 เกิดการลุกลามออกนอกผนังลำไส้ใหญ่ในบริเวณใกล้เคียง
- ระยะที่ 3 มะเร็งลุกลามออกไปที่ต่อมน้ำเหลืองบริเวณใกล้เคียง
- ระยะที่ 4 มีการลามแพร่กระจายไปยังอวัยวะข้างเคียงต่างๆ ของร่างกาย เช่น ปอด ตับ เป็นต้น
วิธีการคัดกรองโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่ในระยะแรก
- การตรวจโดยการส่องกล้อง Sigmoidscopy และColonoscopy
- การเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ลำไส้ใหญ่ (CT-Colonography)
- การเอกซเรย์ลำไส้ใหญ่โดยใส่แป้งเข้าทางทวารหนัก (Barium enema)
- การตรวจหาเลือดในอุจจาระ 2 ครั้งต่อปี
วิธีการรักษาโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่
- การผ่าตัด เป็นวิธีที่ดีที่สุดหลังจากแพทย์ได้พบว่ามีชิ้นเนื้อในลำไส้จากการตรวจด้วยวิธีส่องกล้องทางทวาร และมีความจำเป็นต้องผ่าตัด
- การรักษาด้วยยาเคมีบำบัด (Chemotherapy)
- การฉายแสง (รังสีรักษา)
มะเร็งลำไส้รักษาหายไหม
- มะเร็งลำไส้ใหญ่ มีโอกาสการรักษาอละพยากรณ์โรคดีกว่ามะเร็งตับ และมะเร็งปอด โดยเฉพาะ ถ้าหากเราพบมะเร็งลำไส้ใหญ่ในระยะที่ 1 ที่ 2 เป้าหมายในการรักษา คือการหายขาด กรณีที่เป็นเป็นระยะที่ 3 หรือ ระยะที่ 4 โอกาสหายขาดก็จะน้อยลงไป
การเตรียมตัวตรวจโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่
- ผู้เข้ารับการตรวจจะต้องเตรียมตัวโดยการรับประทานอาหารที่มีกากใยน้อยและยาระบาย 1-2 วันก่อนตรวจ ระหว่างทำได้รับยาสลบและยาระงับปวด ใช้เวลาส่องกล้องประมาณ 30-60 นาที หลังทำอาจมีอาการมึนงงจากยาสลบและอาจมีอาการอืดแน่นท้องได้เล็กน้อย